တတိယႏိုင္ငံသို႕အေျခခ်ေနထိုင္ေရးႏွင့္ ကရင္နီလူ႕အရင္းအျမစ္

၂၀၀၅ ခုႏွစ္တတိယႏိုင္ငံသို႕ အေျခစိုက္ေနထိုင္ေရးအစီအစဥ္တရပ္ကို UNHCR မွ ကရင္နီ ဒုကၡ သည္ စခန္းအမွတ္၁တြင္းသို႕ Massage (သတင္း)ခ်လိုက္သည္ႏွင့္ က်မအပါအ၀င္ လူေတြရုပ္ရုပ္ သဲသဲ ျဖစ္ခဲ့ရ ေပသည္။ ေန႕တဓူ၀ ၀န္ထမ္းမ်ား၊ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားလက္လုပ္လက္စားသမားမ်ားအလြာအသီးသီးအတန္းစားအသီးသီးကရင္နီလူမ်ိဳးႏြယ္စုတို႔၏ ဘံုစကား တခုပင္ျဖစ္လာခဲ့ရသည္မွာ ယေန႔ တိုင္ျဖစ္လင့္ ကစား ကရင္နီျပည္ဖြားတိုင္းရင္းသားညီအကိုမ်ားသိရွိေနေပလိမ့္မည္။

PHOTO FROM Kantarwaddy Time

ကရင္နီဒုကၡသည္စခန္းသည္ကရင္နီတပ္မေတာ္အားမွီခို၍ယေန႕တိုင္ရပ္တည္ေနရေပသည္။န၀တတဖန္ျဖစ္လဲနအဖစစ္အစိုးရ၏နယ္ေျမလုယက္မႈအတင္းအဓမၼလုပ္အားေပးေစခိုင္းမႈအရြယ္စံုအမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚမုဒိန္းမႈက်ဴးလြန္ျခင္း ေပၚတာဆြဲျခင္းအမႈေပါင္း ေထာင္ေသာင္းမက်န္က်ဴးလြန္ေန ျခင္းေၾကာင့္အမိေျမကိုစြန္႕ခြာလွ်က္ကရင္နီႏွင့္နယ္နိမိတ္ထိစပ္ရာ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႕ဒုကၡသည္မ်ားအျဖစ္လာေရာက္ခိုလံုေနခဲ့ရသည္မွာႏွစ္ေပါင္း၂၀ပင္ရွိေရာ့မည္။
ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးႀကီးသည္ႏွစ္ေပါင္း ၅၀စြန္းဘိသကဲ့သို႔ ကရင္နီေတာ္ လွန္ေရးႀကီး သည္လည္း ႏွစ္ေပါင္း၆၀ပင္စြန္းခဲ့ေလၿပီ။

၁၉၅၉ခုႏွစ္ႏိုင္ငံတာကာဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာစာခ်ဳပ္တြင္လက္မွတ္ေရးထိုးထားျခင္းမရွိေသာထိုင္ႏိုင္ငံအ ေနႏွင့္မိမိတို႕ကရင္နီလူမ်ိဳးမ်ားအပါအ၀င္ အနဖစစ္အစိုးေၾကာင့္အတိဒုကၡမ်ိဳးစံုႏွင့္ ေရာက္ရွိလာၾကေသာတိုင္းရင္းသားညီဘြားညီအကိုေမာင္ႏွမမ်ားအားလူသားျခင္းဇာနာေထာက္ထားမႈ ဆိုသည့္အခ်က္ ကေလး ႏွင့္ပင္မိမိတို႕တိုင္းရင္းသားညီအကိုမ်ားကိုလက္ခံထားသည္မွာလည္း ႏွစ္ေပါင္း၂၀ပင္ ေက်ာ္ ေရာ့မည္။

            ယခင္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မတိုင္မွီကရင္နီဒုကၡသည္စခန္းႀကီးသည္ ကရင္နီီညီအကိုမ်ားျဖင့္ စည္းကား တိုက္ၿမိဳက္ခဲ့ျခင္း စည္းလံုးညီညြတ္မႈျဖင့္ ေတာ္လွန္ေရးကို လက္တြဲညီခဲ့မႈမ်ားမွာ သမိုင္းမွတ္ေက်ာက္တင္ ေလာက္မခန္းတည္ရွိခဲ့ဘူးသည္။ ပညာတတ္မ်ား ေပါမ်ားလွ်က္အနာဂဏ္ပညာရွင္ေလာင္းကေလးမ်ားကိုေမြးထုတ္ေပးလွ်က္ရွိခဲ့ေပသည္။ကရင္နီ၏လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းတေလ်ာက္တြင္ ပညာတတ္လူငယ္မ်ားျဖင့္ စည္းတိုက္ၿမိဳက္စြာ ခရီးႏွင္ခဲ့ဘူးေပသည္။ ဌာနဆိုင္ရာအသီးသီးတြင္ ပညာတတ္လူ႔အရင္အျမစ္မ်ား စားမကုန္ တုန္မခန္းရွိခဲ့ဘူးသည္။ ယခင္ထိုသို႔အစဥ္ေျပစြာရွိခဲ့သည့္ အခ်ိန္ကာလမ်ားစြာကပင္ ကရင္နီလူ႕ အရင္းအျဖစ္သည္ လံုေလာက္မႈမရွိဘိသကဲ့သို႔တႏိုင္ငံအလံုးအတိုင္းအတာျဖင့္ အလုပ္အေၾကြးျပဳရန္ ပညာ ရွင္မ်ားစြာလိုအပ္ေနခဲ့သည္မွ အမွန္ပင္ျဖစ္လင့္ကစား ယခုကဲ့သို႔မဟုတ္ခဲ့ေပ။ ယခုကရင္နီလူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္ေလ်ာ့က်သြာေသာလူဦးေရႏွင့္ပညာတတ္မ်ား ဌာနဆိုင္ရာအသီးသီးတြင္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေန ေသာပညာတတ္ဦးေရမ်ားမွာတေျဖးေျဖးႏွင့္သိသိတာတာ ေလ်ာ့က်လာသည္မွာကရင္နီလူမ်ိဳးမ်ား မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႔ရင္ဆိုင္ေနရေသာ ျပသနာတရပ္ပင္ျဖစ္သည္။လူတိုင္းသည္လြတ္လပ္စြာေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ရွိသည္ဟူေသာအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာလူ႕အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းႀကီး၏ျပဌာန္းခ်က္အရ မည္သူ႔ကိုမွ်အျပစ္မ တင္လိုေပ။ သို႕ေသာ္က်ဆံုးသြားေသာမိမိတို႔၏ ကရင္နီလူ႔အရင္းအျမစ္မ်ားကို အထူးထည့္သြင္းစဥ္းစား ရန္လိုအပ္ေပသည္။ကရင္နီဒုကၡသည္စန္းတြင္လူသစ္မ်ားတိုးလာျခင္းႏွင့္အတူပညာတတ္မ်ားေလ်ာက်သြားျခင္းမွာအလြန္ဆိုးရြားလွေသာ ကိစၥရပ္ပင္ျဖစ္ေပသည္။လူသစ္မ်ားကိုေမြးထုတ္္ျခင္းႏွင့္အညီရွိလက္စပညာတတ္လူဦးေရမ်ားကိုတိုးပြားေအာင္ေဆာင္ရြက္ရန္အထူးလိုအပ္ေပသည္။ ႏိုင္ငံတခု၏ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတတ္မႈ တို႕ကိုေလ့လာၾကည့္ျမင္လိုပါက ၎ႏိုင္ငံတြင္ပညာတတ္ဦးေရမည္မွ်ရွိသည္ကိုပင္ ႏိုင္ငံတကာက တိုင္းတာ မႈျပဳၾကေပသည္။ ေျပးၾကည့္လ်င္မည့္သည္ဌာနဆိုင္ရာတြင္မဆိုကရင္နီျပည္သူမ်ားအတြက္အလုပ္အေကၽြး ျပဳေနေသာကရင္နီလူ႔အရင္းအျမစ္မ်ားျဖင့္ျပည့္လွ်ံေနခဲ့ဘူးသည္။ လူအမ်ားကအလုပ္မ်ားကို ေငြေၾကးပဓါနမထားဘဲအလုပ္ကိုသာဦးစားေပးရွာေဖြလုပ္ကိုင္ကာ ျပည္သူမ်ားအတြက္အလုပ္အေကၽြးျပဳလိုခဲ့ၾကသည့္ ေခတ္တေခတ္ကိုမိမိတို႔ကရင္နီအသိုင္းအ၀ိုင္းကလည္း ပိုင္ဆိုင္ခဲ့ဘူးသည္။သို႔ေသာ္လက္ရွိအေနအထားတြင္အလုပ္ကပင္လူကိုျပန္လည္၍လိုက္ရွာရေပသည္။နံရံတိုင္းလူျမင္ကြင္းတိုင္း ပိုစတာတိုင္းႏွင့္သတင္းစာႏွင့္သတင္းစကားအမ်ားစုတြင္အလုပ္ေခၚေၾကညာစာတမ္းတမ္းစာေစာင္မ်ားျဖင့္ျပည့္လွ်ံေန ေပသည္။ သို႔ေသာ္လူ႔အရင္းအျမစ္ေလ်ာ့က်မႈေၾကာင့္လစ္လပ္ေနသည့္ ေနရာမ်ားတြင္အခ်ိန္မွီျပန္လည္၍လူစားထိုးခန္႕အပ္ရန္အခက္အခဲမ်ိဳးစံုတို႕ကို ရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြ႔ေနရေပသည္။ယခင္ကလစာ(သို႕)တလလွ်င္ဘယ္ေလာက္ေပးမည္လဲဟူေသာစကားထက္အလုပ္ကိုသာဦးစားေပးခဲ့ေသာ ဤအသိုင္း အ၀ိုင္းတြင္ ယခုအခ်ိန္တြင္ အလုပ္ေခၚစာ ေၾကညာစာတမ္းကိုေတြ႕ရွိပါက လစာ ဘယ္ေရာက္ရလည္း ဟူေသာေမးခြန္းကိုဦးစြာေျဖၾကားရေပသည္။ ၎ႏွင့္ပတ္ တတ္ေသာ အခ်က္အလက္ကိုသာ ဦးစြာစံုစမ္းခဲ့ေပသည္။  

            မိမိခ်စ္ေသာမိခင္ကို အနီးမွေန၍ ငပိေထာင္းႏွင့္အခ်ဥ္ဟင္းေရကို ပံုမွန္ တည္ခင္းေကၽြးေမြးႏိုင္ေသာ သား၊သမီးႏွင့္ အေ၀းမွေန၍တလတႀကိမ္ေပါင္မုန္႔၊ေထာပတ္ပံုမွန္ပို႕ေပးေနေသာသား၊သမီးကိုမိခင္ျဖစ္သူကမည္သူ႕ကိုပို၍ခင္သြယ္အားကိုးမည္ဟု သင္တို႔ ယံုၾကည္ပါသနည္း။ ထို႕နည္းအတူပင္ေတာ္လွန္ေရးကို ခ်စ္လင့္ကစား ေတာ္လွန္ေရးကို အတြန္႔မရွည္ေစ လိုဘဲ ေတာ္လွန္ေရးႀကီးအျမန္ေအာင္ျမင္ပါေစဟူေသာ ေၾကြးေက်ာ္သံသည္ပို၍မွန္ကန္ေနေပလိမ့္မည္။ထိုသို႔ေသာေၾကြးေက်ာ္သံႏွင့္အညီ က်ဳပ္တို႔ေတာ့ျပည္တြင္း ကေန၍ စစ္အစိုးရကိုအနီးကပ္တိုက္ခိုက္မည္၊ က်ဳပ္ေတာ့ဒုတိယႏိုင္ငံကေန ေတာ္လွန္မည္၊ က်ဳပ္ေတာ့တတိယ ႏိုင္ငံေရာက္မွလုပ္ငန္းစမည္၊က်ဳပ္ေတာ့ေလလိႈင္းေပၚကေနၿပီးမွခ်ေတာ့မည္၊အစရွိသည့္မတူကြဲျပားျခားနား မႈမ်ားအျမင္သေဘာထား မ်ားအၾကား လက္ရွိေလ်ာ့က်ေနေသာကရင္နီလူ႕အရင္းအျမစ္ကိုအေျခခံ၍မိမိတို႔လုပ္သင့္ ေဆာင္ရြက္ သင့္ေသာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားကို လုပ္ေဆာင္ရန္အခ်ိန္က် ေရာက္ၿပီ ဟုယံုၾကည္ေပသည္။

            ၂၀၀၇ခုႏွစ္မတိုင္မွီအခ်ိန္ကာလတြင္ တတိယႏိုင္ငံသို႔အေျခခ်ေနထိုင္ေရးကို လူအမ်ားစိတ္၀င္ စားမႈနည္းပါးလွေပသည္။သို႔ေသာာ္၂၀၀၇ခုႏွစ္မွစ၍ယေန႔တိုင္တတိယႏိုင္ငံသို႕အေျခခ်ေနထိုင္ေရးကိုအဘယ့္အတြက္ေၾကာင့္စိတ္၀င္စားမႈႏႈန္းမ်ား တိုးပြားလာရသနည္း။ 

ကနာဂါတ္ ကရင္နီေခါင္းေဆာင္ေလးမ်ား

            ကမၻာေပၚတြင္ ဆံုးရႈံးမႈေျမာက္မ်ားစြာအနက္ လူ႕အရင္းအျမစ္ဆံုးရံႈးျခင္းသည္ အဆိုးရြားဆံုးေသာ ျပသနာတရပ္ျဖစ္ေပသည္။ သို႔ျဖစ္ပါ၍ထိုသို႕ေလ်ာ့က်သြားေသာ လူ႔အရင္းအျမစ္မ်ားကို ျပန္လည္အစားထိုး ဖန္းတီးျဖည့္ဆည္းရန္အတြက္ ကရင္နီတိုင္းရင္းသားအားလံုးတြင္တာ၀န္ရွိေပသည္။